Wobsłužowanje z tastaturu

Jenož z tastaturu wobsłužować

Wužiwarjo ze zamjezowanjemi móža wšě funkcije jenož z tastaturu wobsłužować bjez toho, zo bychu je myška trěbna abo někajki druhi grat. To so wot slědowacych funkcijow podpěruje:

• Přezcyłne postajenje tastowych kombinacijow za wšě komponenty LibreOffice.
• Połny přistup na menije a symbolowe lajsty z tastaturu (tež funkcije, kotrež hodźa so hewak jenož z myšku docpěć, hodźa so z tym wužiwać).
• Přeńdźenje k wobdźěłowanskemu powjerchej, menijam, symbolowym lajstam, dialogam a znošowacym so woknam z tastaturu.
• Rozšěrjena nawigacija z tastaturu w tekstowych dokumentach a w pomocy online, zo byšće móhł jednorje k hyperwotkazam přešoł a je aktiwizował.
• Přistup na zapiski menijow a symbolowych lajstow, kotrež hodźa so hewak z myšku docpěć.
• Widźomnosć menijowych zapiskow, kotrež w datym konteksće k dispoziciji njejsu.
• Pokazowanje pokiwow z tastaturu.
• Pokazowanske traće pokiwow je nastajomne.
• Přistup na rysowanske objekty z tastaturu:
• Rysowanske objekty hodźa so přez symbolowu lajstu na standardnej poziciji ze standardnej wulkosću zasadźić.
• Přimki rysowanskich objektow hodźa so z tastaturu přesunyć, zo bychu so hodźeli samo wjeleróžki wobdźěłować.
• Wosebita wažnosć je so na wobsłužujomnosć dialogow kładła:
• To předewšěm za dialog za přiměrjenje symbolowych lajstow płaći.
• Runje tak za dialog za wodźenje importa CSV-datajow do tabelowych dokumentow .

Předstajenje barbow, pismow a wobrazow

Barbnu šemu a wysoke kontrasty ze systema přewzać

Hdyž sće za lěpšu čitajomnosć barbny šemy a kontrastowe nastajenja w dźěłowym systemje změnił, LibreOfficete přewozmje. Nimo toho LibreOffice dalše barbne šemy k dispoziciji staja, kotrež su wotwisne wot dźěłoweho systema. A skónčnje móžeće swójske barbne šemy wutworić a składować.

Tež pomoc offline aktualnu barbnu šemu wužiwa a tež tu so dalše předdefinowane šemy k dispoziciji stajeja. Wužiwarjo móža format pomocy offline přez XSLT-dataju kaž tež přez CSS-dataju w rjadowaku Pomoc swojim wosebitym potrjebam přiměrić.

Awtomatiska tekstowa barba

Wšě komponenty LibreOffice awtomatisce tekstowe barby za dokumenty podpěruja a wužiwaja je po standardźe. Tekst so tak přeco wot pozadka jasnje wuzběhuje.

Tekst so w tekstowej barbje dźěłoweho systema pokazuje. Jeli to k ćmowemu pismu na ćmowym pozadku abo swětłemu pismu na swětłym pozadku wjedźe, so tekstowa barba awtomatisce na čornu abo běłu přepina, po tym kaž hodźi so wyši kontrast docpěć.

Zo bychu móhli wužiwarjo z wobmjezowanjemi tež starše dokumenty abo dokumenty druhich wužiwarjo lěpje čitać, w kotrychž barby su předdefinowane, je nastajenje „Awtomatisku pismowu barbu za zwobraznjenje na wobrazowce wužiwać“. Cyłkowny tekst kaž tež ramiki tabelow a někotre dalše elementy so potom w nastajenych barbach pokazaja.

Symbole a druhe grafiske elementy wužiwarskeho powjercha

Za jednoriše spóznawanje symbolow w datych lajstach LibreOffice symbolowe sadźby za małe kaž tež wulke symbole k dispoziciji staja. Nimo toho su dalše symbolowe sadźby z wysokim kontrastom.

Tež wšě druhe grafiske elementy wužiwarskeho powjercha hodźa so z wysokim kontrastom zwobraznić.

Wuběranje symbolowych sadźbow kaž tež druhich grafiskich elementow so awtomatisce po nastajenjach w dźěłowym systemje stawa.

Modus z wysokim kontrastom za Impress a Draw

Za Impress a Draw LibreOffice modus skići, w kotrymž so hodźa objekty bjez pjelnjenskich a tekstowych barbow zwobraznjeja. Tutón modus so awtomatisce wužiwa, hdyž sće wulki kontrast w nastajenjach swojeho dźěłoweho systema wubrał. W LibreOffice pak je móžnosć, tutón modus w nastajenjach bjezbarjernosće znjemóžnić.

Systemowe pisma

LibreOffice móže pismo nastajene we wašim dźěłowym systemje tež za wužiwarski powjerch LibreOffice wužiwać. Tuž maće móžnosć, samsne pismo w dźěłowym systemje a we wšěch nałoženjach wužiwać a tute přez systemowe nastajenja za tutón system změnić.

Tež hdyž za lěpšu čitajomnośc wulke pismowe wulkosće wužiwaće, je přez wosebitu funkciju  LibreOffice zawěsćene, zo dialogi njebudu šěrše hač wobrazowka.

Dalše funkcije za podpěrowanje čitajomnosće a spóznajomnosće elementow wobrazowki

• Wuzběhnjene symbole a menijowe zapiski su jasnje spóznajomne.
• W tabelowych dokumentach so aktualna špalta a aktualna linka wuzběhujetej.
• Animacije teksta a wobrazow móžeće w nastajenjach bjezbarjernosće za- a wupinać.

Podpěrowace kompjuterowe technologije

Jako podpěrowace kompjuterowe technologije (jendźelsce: Assistive technologies, krótko: AT) so wosebite abo přidatne graty a/abo přidatne softwarowe nałoženja mjenuja, zo bychu wosoby z wobmjezowanjemi móhli ličaki lěpje wužiwać.

Programowanska tykačka (API) za podpěrowace technologije

Podpěrowace nałoženja kaž čitaki wobrazowki (screenreaders) a powjetšowanske programy wobrazowki, ale tež druhe softwarowe nałoženja so z Java Accessibility API (JAA) přez Java Access Bridge za Windows abo GNOME k LibreOffice přiwjazuja. Za to ma LibreOffice UNO Accessibility API (UAA), z kotrymž maja přistup na wšě elementy wužiwarskeho powjercha a cyłkowny wobsah dokumentow.

Naspomnjene tykački (UAA, JAA) lěpšiny napřećo druhim přiwjazanjam podpěrowacych technologijow abo Microsoft Active Accessibility API (MSAA), dokelž móža rozšěrjene informacije wo wobsahu dokumentow k dispoziciji stajić. Druhe přiwjazanja podpěrowacych technologijow z rozdźělnymi tykačkami tute informacije k dispoziciji njestajeja abo jenož přez zasah do ćěrjaka wobrazowki.

W LibreOffice su so wulke prócy činili, wšě infomacije wužiwarskeho powjercha a wo wobsahu dokumentow přez tykački (JAA, UAA) k dispoziciji stajić. Na přikład so tekst z informacijemi wo atributach a znamješkowych hranicach wudospołnjuje, wšě trěbne zdźělenki posrědkuja a mjena a wopisanja kontrolnych elementow k dispoziciji stajeja.

Wšě softwarowe nałoženja podpěrowaceje technologije, kotrež móža z JAA přez Java Access Bridge komunikować, tež z LibreOffice hromadźe dźěłaja.

JAA so přez najznaćiše nałoženja podpěrowaceje technologije podpěruje, na př.:

• Čitak wobrazowki JAWS,
• Čitak wobrazowki a powjetšowanski program ZoomText,
• Čitak wobrazowki a powjetšowanski program Gnopernicus,
• Tastatura wobrazowki GNOME (GOK).

Někotre softwarowe nałoženja podpěrowaceje technologije cilowym nałoženjam přez podawkowu seklu (message loop) tastowe podawki sćelu abo dohladuja prosće aktiwity myški. Cilowemu nałoženju je potom wšojedne, hač zapodaća direktnje wot wužiwarja abo wot nałoženja podpěrowaceje technologije dońdu. Na te wašnje hodźi so jara wjele gratow podpěrowaceje technologije a softwarowych nałoženjow kaž tastatury wobrazowki, hłowowe myški, systemy za wodźenje přez woči (eye tracking device) a jednotliwe zapinaki z LibreOffice wužiwać.

Podpěra při čitanju dokumentow škitanych přećiwo pisanju

Wužiwarjo čitakow wobrazowki maja druhdy ćeže, dokumenty čitać, kotrež su škitane přećiwo pisanju, dokelž móžno njeje, kursor po dokumenće pohibować. W nastajenjach bjezbarjernosće namakaće za to nastajenje „Kursor tekstoweho wuběra w dokumentach škitanych přećiwo pisanju wužiwać“.

Dalše podpěrowace funkcije

• Znošowace so wokna, dialogi a menije su systemowe wokna.
• Wšě rysowanske objekty móža mjeno dóstać.
• We wšěch přikładowych dokumentach a předłohach rysowanske objekty hižo mjena a wopisanja maja.

Dokumentacija

Bjezbarjernosć wužiwarskeje dokumentacije

Cyłkowna wužiwarska dokumentacija LibreOffice so w formaće Open Document (ODT) kaž tež jako PDF-dataja poskića. Wužiwarjo móža tohodla programy za čitanje wobrazowki a powjetšowanske programy za čitanje dokumentow wužiwać. Dalše informacije wo dokumentaciji namakaće pak na webstronje LibreOffice pak we wikiju LibreOffice. Namakaće tam tež dokument z wopisowanjom wšěch tastowych kombinacijow (tastowych skrótšenkow); wone so tež w pomocy offline LibreOffice wopisuja.

Přistupnosć pomocy offline

Na pomoc offline maće přistup z čitakami wobrazowki, powjetšowanskimi programami a tastaturami wobrazowki. Tam namakaće tež informacije wo tym, kak so funkcije bjezbarjernosće w LibreOffice wužiwaja.

Dalše funkcije za podpěrowanje bjezbarjernosće

LibreOffice slědowace dalše funkcije za podpěrowanje bjezbarjernosće:

• Přibližowanje a zdalowanje w dokumentach
• Pozicioněrowanje pokazowaka myški na standardnym tłóčatku abo w srjedźiznje dialogow
• Wšelakore konfiguraciske móžnosće:
• Připokazowanje přikazow k tastowym kombinacijam
• Pokazowanje wšěch přikazow a menijow
• Powjetšowanje/Pomjeńšowanje symbolow w symbolowych lajstach
• Indiwiduelne přiměrjenja menijow a symbolowych lajstow
• Pokazowanje a chowanje symbolowych lajstow
• Wutworjenje swójskich symbolowych lajstow
• Awtomatizowane funkcije:
• Korigowanje wopak napisanych słowow při zapisowanju
• Jednore změnjenje nastajenjow awtokorektury a narunowanja
• Wutworjenje přidatnych zapiskow za prawopisne a pisanske zmylki
• Wužiwanje awtowudospołnjenja
• Zběrka husto wužitych słowow za awtowudospołnjenje